Cechy charakteru to zespół cech psychicznych odróżniającą daną osobę od innych i świadczą o jej indywidualności. Dzięki nim jesteśmy w stanie zrozumieć i poznać zachowania ludzi oraz ich działania w pewnych sytuacjach.
Zrozumienie własnych cech charakteru i osobowości jest często kluczem do zrozumienia siebie i poznawania innych osób. Dzięki wiedzy o swoim charakterze możemy szybciej rozwijać swoją karierę zawodową, a także prościej komunikować się z innymi.
W tym artykule poznasz pozytywne oraz negatywne cechy charakteru i osobowości, dowiesz się, jak charakter może wpływać na rekrutację do pracy i karierę zawodową, a także, nad jakimi cechami charakteru możemy pracować.
Osobowość a charakter — czym się różni?
Charakter i cechy charakteru to pojęcia dość szeroko stosowane w psychologii. Zamiennie nazywane są też osobowością i temperamentem, a nauka, która zajmuje się ich badaniem nazywana jest psychologią różnic indywidualnych.
Mało kto o tym wie, ale już w XIX wieku naukowiec Francis Galton zauważył, że każdą jednostkę cechują inne zdolności i temperament. Do podobnych wniosków doszedł także Karol Darwin, który uznawany jest za twórcę teorii ewolucji. Tak więc od ponad 200 lat naukowcy badają cechy charakteru i różne typy osobowości.
W psychologii różnic indywidualnych można odróżnić predyspozycje różnych charakterów do konkretnych zachowań. Niektóre z nich są pozytywne, inne negatywne, a jeszcze inne uznawane za dziwne lub bardzo nietypowe.
Różnica pomiędzy osobowością a charakterem jest tak naprawdę niewielka. Przez niektórych oba te terminy uznawane są zamiennie, co niedużym błędem. Aby dokładniej zrozumieć, jaka jest różnica pomiędzy osobowością a charakterem, trzeba przyjrzeć się czym dokładniej, są oba te pojęcia.
Charakter może zależeć od sytuacji, w której dana osoba się znajduje lub przekonań, jakimi się kieruje. Oznacza to, że nad pewnymi cechami charakteru można pracować i je rozwijać. W psychologii charakter uznawany jest za część osobowości człowieka.
Osobowość zaś, to zbiór cech opisujących tożsamość i zachowania danego człowieka. Kształtują ją geny, środowisko i wzorce którymi się kierujemy. Osobowość jest stała i nie da się jej zmienić jak charakteru.
W psychologii nie ma jednej i stałej definicji opisującej charakter i osobowość. Istnieją za to modele, które pomagają w odróżnieniu cech osobowości oraz zrozumieniu różnicy pomiędzy nimi i charakterem konkretnej osoby.
Czym są cechy charakteru?
Coraz więcej naukowców sceptycznie podchodzi do aktualnej koncepcji cech charakteru. Uważają oni bowiem, że ludzie w zależności od sytuacji i posiadanych cech zachowują się zupełnie inaczej. Trudno jest więc wyodrębnić stałe cechy charakteru opisujące dane osoby.
Świetnie pokazują to eksperymenty Millgrama lub eksperyment więzienny.
Trudno jest jednoznacznie określić, które cechy charakteru można zaliczyć do pozytywnych i negatywnych, ponieważ każda z nich może mieć dobry i zły wpływ na nasze zachowanie w zależności od sytuacji.
Żeby dłużej nie opisywać psychologicznych definicji przedstawimy ogólnie uznawane dobre i złe cechy charakteru które możemy posiadać.
Pozytywne cechy charakteru
- Altruizm
- Asertywność
- Cierpliwość
- Dobroduszność
- Grzeczność
- Lojalność
- Odpowiedzialność
- Optymizm
- Przezorność
- Punktualność
- Roztropność
- Szczerość
- Uczciwość
- Wielkoduszność
- Wytrwałość
Negatywne cechy charakteru
- Arogancja
- Bezczelność
- Chytrość
- Egoizm
- Fanatyzm
- Naiwność
- Nieuczciwość
- Niewierność
- Pesymizm
- Skąpstwo
Czym są cechy osobowości
Osobowość jest niezmienna, a co za tym idzie, cechy osobowości również będą niezmienne. Na tej podstawie powstało mnóstwo modeli osobowości i wskaźników ułatwiających określenie cech osobowości konkretnej osoby.
Cechy osobowości to w skrócie, niezmienne i charakterystyczne dla danego człowieka impulsy nadające sens i spójność jego zachowaniom.
Cechy osobowości – przykłady
Według modelu Paula Costy i Roberta McCrae\’a można wyróżnić 5 głównych cech osobowości.
- Neurotyczność lub stałość emocjonalna. Umiejętność przeżywania negatywnych emocji bez stresu i niezrównoważenie emocjonalne.
- Ekstrawertyzm lub introwertyzm. Ilość i jakość interakcji ze społeczeństwem.
- Otwartość. Tolerancja na nowe i nieznane.
- Antagonizm lub przyjazność. Nastawienie do innych osób.
- Sumienność lub nieukierunkowanie. Poziom samozaparcia i motywacji w dążeniu do wyznaczonego celu.
Cechy osobowości – testy i teorie
W psychologii osobowości wyróżnić można kilka modeli opisujących cechy osobowości.
- Teoria cech – podejście zmierzające do opisania osobowości w kategoriach cech.
- Kwestionariusz Myers-Briggs – kwestionariusz wskazujący preferencje postrzegania świata i podejmowania decyzji.
- 16PF – kwestionariusz cech składający się z 16 skal na podstawie cech źródłowych.
- MMPI-2 – jeden z najstarszych testów psychologicznych dotyczących osobowości.
Cechy charakteru oraz cechy osobowości a życie zawodowe
Cechy charakteru i osobowości mają pewien wpływ na nasze życie zawodowe i powodzenie w rozwoju kariery. Nie jest on jednak tak ogromny jak większości się wydaje, ponieważ znacznie bardziej liczą się kompetencje niżeli nasze cechy.
Według badań cechy osobowości są w niewielkim stopniu połączone z powodzeniem zawodowym, a jak już wiemy, są one niezmienne i niezależne od naszej osoby.
Jeżeli zaś chodzi o cechy charakteru, nad którymi możemy pracować, mają one wpływ, ale głównie na wynik rekrutacji. Podczas pracy, mało który pracodawca zwraca uwagę na cechy charakteru pracownika, a bardziej na jakość wykonywanej przez niego pracy.
Podczas rekrutacji warto wykazać się i przedstawić kilka cech charakteru, które mogą dać przewagę nad pozostałymi kandydatami. Poniżej znajdziesz listę kilku z nich.
Jakie cechy charakteru cenią pracodawcy?
Firmy szukają często pracowników ze ściśle określonymi cechami charakteru. Coraz więcej pracodawców przykłada do nich uwagę, ponieważ chcą, aby w ich firmie i zespole panował dobry nastrój i przyjazna atmosfera. Nawet jeden pracownik, który jest niedopasowany do reszty może spowodować, że morale zespołu gwałtownie spadną.
Najważniejsze cechy charakteru na jakie zwracają uwagę pracodawcy i rekruterzy to:
- Zdolność adaptacji do nowych sytuacji
- Kreatywne myślenie
- Odporność na stres i umiejętność pracy pod presją
- Pozytywne nastawienie
- Komunikatywność i otwartość
- Umiejętność rozwiązywania nowych problemów
- Ciekawość
- Szczerość
Pisząc o swoich mocnych stronach w CV, warto podzielić tę sekcję na umiejętności miękkie i twarde. W ten sposób sprawisz, że Twój wzór CV będzie prezentował się znacznie lepiej i czytelniej. Najlepiej, jeżeli tę sekcję umieścisz od razu pod podsumowaniem zawodowym lub sekcją doświadczenia.
Jak zmienić cechy charakteru
Wiele osób uważa, że charakteru nie da się zmienić. Jak wynika z powyższej części artykułu, zmienić nie da się cech osobowości, a cechy charakteru już tak. Jak jednak tego dokonać?
Metod pracy nad własnym charakterem jest wiele, jednak na samym początku trzeba zdecydować co tak naprawdę chcemy zmienić.
Cechy charakteru można zmienić:
- Samodzielnie zgłębiając wiedzę o interesujących cechach charakteru i poznając sposoby walczenia ze swoimi słabościami.
- Na warsztatach lub kursach
- Podczas psychoterapii, na których specjaliści powiedzą nam jak wdrażać zmiany do naszego życia i podpowiedzą czego nie robić.
- W sytuacjach życia codziennego, zachowując się inaczej niż dotychczas.
- Pytając i słuchając rad innych osób.
Praca nad sobą nie jest łatwa i może trwać nawet kilka lat. Cechy charakteru często są bardzo głęboko zakorzenione w naszych serach i umysłach, ale wytrwałość i ciężka praca mogą przynieść oczekiwane efekty.
Podsumowanie
Wiedza na temat własnych cech charakteru i osobowości może pomóc nie tylko na drodze zawodowej, ale też w życiu codziennym. Dzięki niej możesz być w stanie podejmować lepsze i bardziej świadome decyzje, a co za tym idzie, dokładniej określić kierunek, w którym chcesz się rozwijać.
Istnieje sporo metod określania i rozwijania cech charakteru, które uważamy za najbardziej przydatne w naszym życiu. Jednym z nich jest Test Gallupa, dzięki któremu jesteśmy w stanie poznać 5 naszych mocnych stron przydających się w pracy.
Jeśli masz do nas jakieś pytanie, zadaj je w sekcji komentarzy lub poprzez formularz kontaktowy w zakładce kontakt.
