Iloraz inteligencji to liczbowy wskaźnik będący wynikiem testów IQ, który obrazuje zdolności umysłowe i analityczne badanej osoby. Dziś wiadomo, że iloraz inteligencji nie jest wyłącznie zależny od bezpośredniej inteligencji danego człowieka, ale także od inteligencji emocjonalnej czy umiejętności dostosowywania się.
Z tego artykułu dowiesz się wszystkiego na temat ilorazu inteligencji, czym jest, jak się go bada, także jak rozwijały się testy IQ na przestrzeni lat.
Iloraz inteligencji — czym jest i jak go obliczyć?
Iloraz inteligencji (Intelligence Quotient, IQ), to wartość liczbowa wyniku testu na inteligencję. IQ odnosi się do inteligencji intelektualnej osoby badanej i w pewnym stopniu obrazuje jej sprawność umysłu. Wyniki testów IQ obrazuje się najczęściej jako krzywą dzwonową rozkładu Gaussa.
Aby poznać swoje IQ, należy wykonać specjalistyczny test, którego zadaniem jest badanie poszczególnych płaszczyzn działania mózgu człowieka.
Współczesne testy inteligencji zbudowane są z wielu pytań podzielonych na kilka kategorii. Każde kolejne pytanie w teście jest trudniejsze i badają one kolejno sprawności: zasady ciągłości wzorów, dostrzegania analogii pomiędzy parami figur, zmiany wzorów, przestawiania figur, rozkładania figur na elementy. Każdy z bloków pytań ma za zadanie zweryfikować wiedzę: arytmetyczną, skojarzeniową, analityczną, przestrzenną oraz analogiczną.
Aby obliczyć wynik IQ, należy wziąć udział w teście na inteligencję, który zbudowany został przez specjalistów zajmujących się badaniem sprawności intelektualnej człowieka. Rzetelny test na inteligencję online to taki, który oparty został o test WAIS, matryce Ravena, efekt Flynna oraz inne psychometryczne teorie inteligencji.
W Polsce testy stacjonarne można wykonać w gabinetach psychologicznych oraz w miejscach, w których stowarzyszenie Mensa organizuje spotkania.
Co wpływa na iloraz inteligencji?
Na iloraz inteligencji ma wpływ bardzo dużo czynników. Nauka nie jest w stanie jednoznacznie odpowiedzieć, które z nich mają największy wpływ na umiejętności intelektualne.
Wiadomo jednak, że poziom inteligencji ludzi zależny jest od poziomu wykształcenia kory mózgowej. Właśnie ta część mózgu odpowiada za główne składowe inteligencji oraz abstrakcyjne myślenie i umiejętność rozwiązywania problemów.
Jeżeli więc od młodych lat kora mózgu jest odpowiednio stymulowana, powstanie więcej połączeń między neuronami, a poziom IQ takiej osoby znacznie wzrośnie.
Warto też powiedzieć, że istnieje sporo badań naukowych, które potwierdzają, że duży wpływ na inteligencję mają czynniki genetyczne. To samo tyczy się czynników środowiskowych, które w wielu przypadkach mają znaczący wpływ na poziom inteligencji.
Interpretacja wartości IQ
Każda grupa etniczna i społeczeństwo różni się mniej lub więcej średnią wartością poziomu inteligencji. Istnieje jednak wykres przedstawiający rozkład procentowy społeczeństwa w zależności od poziomu ilorazu inteligencji.
Wpływ ilorazu inteligencji na życiowy sukces
Mimo iż przez wiele lat wynik IQ był znaczący w wielu dziedzinach, to współczesna psychologia nie potrafi potwierdzić tego, że jest on ważnym czynnikiem odpowiedzialnym za życiowy sukces.
Wielu topowych badaczy podejmowało się badań dotyczących zależności pomiędzy inteligencją intelektualną a sukcesem badanej osoby. Wyniki badań pokazały, że dopiero łącząc inteligencję intelektualną i emocjonalną, można otrzymać w miarę wiarygodny wykres obrazujący sukces.
Inteligencji emocjonalnej nie można niestety zmierzyć w żaden sposób. Odnosi się ona bowiem do rozpoznawania uczuć własnych i innych osób, zdolności motywowania siebie i podejmowania decyzji.
Według badań Carnegie Institute of Technology w Pittsburghu 85% sukcesu zawodowego zależy od osobowości, umiejętności negocjowania i komunikowania się oraz przywództwa. Reszta zależy od wiedzy technicznej z danej branży.
Rodzaje inteligencji
W historii ludzkości pojawiło się sporo naukowców, którzy twierdzili, że udało im się określić wszystkie typy inteligencji. Nie jest to jednak tak proste jak sądzili, ponieważ wciąż poznajemy umysł ludzki i znamy tak naprawdę niewielką część, z której korzystamy.
Według Howarda Gardnera istnieje kilka typów inteligencji ludzkiej:
- Inteligencja językowa – osoby z wysoko rozwiniętą inteligencją językową mogą pochwalić się lekkim piórem, zdolnością bogatego wysławiania się i bezproblemową komunikacją.
- Inteligencja matematyczno-logiczna – osoby z tą inteligencją nie mają problemów z abstrakcyjnym myśleniem, obsługą kodów i szyfrowaniem oraz posługiwaniem się symbolami i modelami.
- Inteligencja wizualno-przetrzenna – osoby z bardzo dobrą koordynacją i zdolnościami manualnymi z zakresu manipulacji oraz na wysokie umiejętności rysowania i tworzenia wykresów.
- Inteligencja ruchowa – wysoko rozwinięta inteligencja ruchowa cechuje się bogatą mimiką twarzy, dobrym zorganizowaniem, świetnym wyczuciem czasu.
- Inteligencja muzyczna – osoby z dobrym poczuciem rytmu, które potrafią rozpoznać utalentowaną osobę. Zdecydowanie lepiej idzie im nauka i przyswajanie nowych rzeczy gdy słuchają muzyki.
- Inteligencja interpersonalna – osoby z rozwiniętą inteligencją interpersonalną są wrażliwe nie tylko na własne potrzeby, są świetnymi słuchaczami, lubią pracować w grupie, a nawiązywanie nowych kontaktów przychodzi im bardzo naturalnie.
- Inteligencja intrapersonalna – są to osoby świadome swoich umiejętności i możliwości. Znają swoje wady i zalety oraz wiedzą, w jaki sposób chcą podążać przez życie.
- Inteligencja przyrodnicza – osoby które cechuje wysoka inteligencja przyrodnicza są otwarte, wolą przebywać na świeżym powietrzu, lubią otwierać się i łączyć z przyrodą, a także bez problemu zapamiętują gatunki zwierząt i zjawiska przyrodnicze.
Wyżej wymienione rodzaje inteligencji to tylko te sporządzone przez H. Gardnera. Poza nimi wyróżnić można także:
- Inteligencja intelektualna – umiejętność rozumienia, uczenia się i przyswajania wiedzy oraz wyciągania wniosków.
- Inteligencja emocjonalna – są to kompetencje człowieka z zakresu rozumienia zdolności rozpoznawania stanów emocjonalnych własnych i innych osób, a także zdolność do wyrażania i radzenia z własnymi emocjami.
Definicja wieku umysłowego
Wiek umysłowy ma obecnie zastosowanie jedynie w przypadku dzieci i osób młodych. Na początku badań, to na jego podstawie był oceniany iloraz inteligencji osób dorosłych, jednak w wyniku dalszych badań został on porzucony na rzecz dewiacyjnego ilorazu inteligencji.
Wiek umysłowy najprościej jest wyjaśnić na podstawie praktycznych przykładów, a więc…
Jeśli 2-letnie dziecko rozwiązuje zadania odpowiadające wiekowi 1 roku, na teście otrzyma wynik niższy niż 100.
Jeśli 10-letnie dziecko bez problemu radzi sobie z zadaniami dla 12-latków, otrzyma wynik wyższy niż 100.
Jeżeli zaś 6 letnie dziecko rozwiązuje zadania dla 6-latków otrzyma wynik równy 100.
Wszystkie wyniki wyższe niż 100, uznawane są za ponadprzeciętne, a te niżej — poniżej średniej.
Iloraz inteligencji dewiacyjny
Dewiacyjny iloraz inteligencji po raz pierwszy został przedstawiony przez Davida Wechslera, który porzucił konstrukcję IQ rozwojowego i ustalił rozkład normalny dla osób dorosłych.
Przebadał on mnóstwo osób co pozwoliło mu ustalić wartości średnich i odchyleń standardowych w różnych grupach wiekowych. Ustalił on, że wynik 130 nie jest równy osobom w wieku 25 i 50 lat, ponieważ średnia osób z danego przedziału wiekowego jest różna.
Zdecydowana większość dzisiejszych testów IQ korzysta z dewiacyjnego ilorazu inteligencji. Do ich składu należą co pewien czas aktualizowane skale WAIS oraz WISC.
Również w teście Bineta Simona od 1986 zaczęto stosować skalę IQ dewiacyjnego.
Test na inteligencję – czy działa?
Testy inteligencji działają, jednak wybierając test, który chcesz wykonać, zapoznaj się z opiniami na jego temat oraz sprawdź, w oparciu o jakie teorie i zasady został napisany.
Chcesz poznać swoje talenty? Wykonaj test Gallupa!
Jaki test IQ wybrać?
Wyłącznie testy, które sprawdzają myślenie abstrakcyjne, sprawności arytmetyczne, skojarzeniowe, analityczne i przestrzenne oraz zdolności postrzegania mogą zostać uznane za rzetelne i wiarygodne.
Jeśli chcesz wykonać test, który w prawidłowy sposób oceni Twoją inteligencję, wykonaj go na stronie CVwork.pl lub odwiedź stacjonarną placówkę psychologiczną czy stowarzyszenie Mensa, w którym możesz wykonać oficjalny test.
Historia testów IQ
Pierwsze wzmianki na temat testów IQ i badania inteligencji pojawiają się w 1905 roku. Wtedy właśnie pojawiła się pierwsza skala inteligencji Bineta-Simona, która miała określać, czy uczniowie nadążają za rówieśnikami i którzy z nich wysuwają się na prowadzenie lub zostają w tyle.
W pierwszych testach brane pod uwagę było kilka czynników: iloraz wieku umysłowego oraz wiek badanej osoby. Według tego testu (Sterna) inteligencja rozwijała się równolegle z wiekiem, co jak się później okazało nie było do końca trafne.
W późniejszym czasie pojawił się test WAIS, który jest aktywnie używany do dziś i jest jedną z najdokładniejszych metod pomiaru ilorazu inteligencji. Dzięki niemu można bez problemu ocenić sprawność funkcji poznawczych, wiedzę, zdolność do koncentracji czy umiejętność koncentracji ruchowo-wzorkowej.
Podsumowanie
Iloraz inteligencji jest wynikiem liczbowym testu IQ, który obrazuje poziom rozwoju intelektualnego danej osoby. Na jego podstawie można ocenić umiejętności analityczne, przestrzenne czy poznawcze.
Według dzisiejszych badań, samo badanie inteligencji intelektualnej jest niewystarczające do zbadania ogólnego poziomu inteligencji ludzi. Do IQ należy bowiem znacznie więcej czynników, jak inteligencja emocjonalna, która ma duży wpływ na sukces życiowy i zawodowy.
Większość dostępnych testów IQ w Internecie nie jest zbudowanych w oparciu o podstawowe założenia i skale psychologiczne, a więc nie są wiarygodnymi miejscami do poznania swoje IQ. Jeśli chcesz poznać swój iloraz inteligencji, skorzystaj z testu dostępnego na naszej stronie lub odwiedź stacjonarną placówkę, w której taki test możesz wykonać.
Jeśli masz do nas jakieś pytania, zapraszamy do skorzystania z sekcji komentarzy lub zakładki Kontakt.
